Zakończony właśnie sezon 2024/2025 był dla krakowskiego Teatru Groteska czasem intensywnej pracy artystycznej, nowych wyzwań i nieustannego dialogu z publicznością – zarówno tą najmłodszą, jak i dorosłą. Zespół teatru zagrał 422 spektakle, w tym pięć premierowych, które obejrzało łącznie 83 444 widzów, co przełożyło się na frekwencję na poziomie 87,97%.

PIĘĆ PREMIER

Sezon artystyczny został zainaugurowany spektaklem Dziewczyna w ogniu w reżyserii Roksany Miner – sceniczną opowieścią skierowaną do młodzieży, mówiącą o trudach dojrzewania i poszukiwaniu własnej tożsamości w świecie pełnym sprzeczności. W listopadzie, podczas finału Festiwalu Literatury dla Dzieci, miała miejsce prapremiera spektaklu Gdzie gubią się zdania w reżyserii Karoliny Przystupy. Przedstawienie, zainspirowane ideą Krakowa jako Miasta Literatury UNESCO, uczyniło centralną postacią Wisławę Szymborską – poetkę, której obecność na scenie staje się katalizatorem refleksji nad językiem, pamięcią oraz twórczością noblistki. Spektakl powstał we współpracy z Narodowym Centrum Kultury, Krakowskim Biurem Festiwalowym, Fundacją Wisławy Szymborskiej oraz Fundacją Burza Mózgów.

Zima przyniosła premierę Dnia osiemdziesiątego piątego w reżyserii Agi Błaszczak – adaptacji opowiadania Ernesta Hemingwaya Stary człowiek i morze, będącej kameralnym studium przemijania, samotności oraz międzypokoleniowej więzi. Wiosną na scenie Groteski pojawiła się klasyka teatru dziecięcego – Miś Tymoteusz, zrealizowany na podstawie sztuki Jana Wilkowskiego w reżyserii Wojtka Stachury, z wykorzystaniem lalek typu muppet. Inscenizacja oczarowała zarówno najmłodszych widzów, jak i dorosłą publiczność swoją pełną ciepła, uniwersalną opowieścią i mistrzowskim wykonaniem aktorów i aktorek Teatru Groteska.

Na koniec sezonu został zaprezentowany Śmieszny staruszek w reżyserii Rafała Szumskiego – monodram aktora Krzysztofa Grygiera oparty na małej formie dramatycznej Tadeusza Różewicza. Spektakl, zrealizowany z użyciem ascetycznych środków wyrazu – żywego planu z symboliczną obecnością lalek – ukazał głębię ludzkiego zagubienia i egzystencjalnego napięcia we współczesnym świecie.

CZYTANIA, FESTIWALE, NAGRODY

Sezon przyniósł 4 czytania performatywne - wzruszające i symboliczne NIEbo i dłoNIE, świąteczny Gniadolf, czerwonopupy renifer, baśniowe Ile żab waży księżyc oraz kameralnego Wielkiego Buzz Growa. Każde z czytań było próbą rozszerzenia teatralnego języka i dotarcia do nowych odbiorców.

Groteska uczestniczyła w ośmiu przeglądach i festiwalach, z sukcesami prezentując swoje spektakle m.in. w Bielsku-Białej, Toruniu, Słupsku, Białymstoku i Bytomiu. Spektakl W Trawie. Laboratorium sensoryczne zdobył nagrodę CzasDzieci.pl w kategorii PRZYRODA oraz reprezentował teatr podczas prestiżowego Biennale Sztuki dla Dziecka w Poznaniu.

Teatr Groteska może również pochwalić się nagrodami i wyróżnieniami, w tym Nagrodą Słoneczniki 2024 za 23. Wielką Paradę Smoków czy Lalkarskim Atestem Jakości LAJK POLUNIMA za spektakl Męczeństwo i śmierć Marata.

DZIAŁANIA REPERTUAROWE

Najchętniej oglądanym tytułem sezonu był spektakl Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych i sześciu lewych). W ciągu sezonu Groteska wykorzystała aż 257 lalek w 37 różnych spektaklach, prezentując ogromną różnorodność scenicznej formy i technik teatralnych.

Na uwagę zasługuje również działalność edukacyjna Teatru Groteska – w sezonie 2024/2025 zrealizowano łącznie 153 spotkania warsztatowe, podczas których uczestnicy mieli okazję zgłębiać tajniki pracy z lalką teatralną, plastyką oraz podstawami aktorstwa.

Ważnym obszarem działalności teatru były również koprodukcje – wśród nich dwa projekty powstałe we współpracy z Fundacją Sztukarnia: Bajdurki krakowskie – spektakl dla najmłodszych widzów, osnuty wokół krakowskich symboli i lokalnej tożsamości, oraz Maszkarony – poruszająca propozycja dla młodzieży i dorosłych, inspirowana architekturą i historią miasta. Oba spektakle zostały współfinansowane przez Miasto Kraków w ramach programu „Wiosenne i letnie wydarzenia kulturalne 2024”.

WYDARZENIA I SPOTKANIA

Rok obfitował w wydarzenia specjalne. Sylwester z Groteską ze spektaklem Mistrz i Małgorzata i koncertem jazzowym był teatralną podróżą w Nowy Rok. Z kolei koncert „Ale biba. Słodki koncert na ostatki” w karnawałowym klimacie spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem widzów.

W lutym Teatr Groteska włączył się w program XVI Dni Komedii dell’Arte, organizowanych pod hasłem Synowie Komedii: Goldoni i Molier. W ramach wydarzenia na scenie teatru zaprezentowano m.in. Osobliwe zdarzenie Carla Goldoniego w wykonaniu Teatru Lalki „Tęcza” ze Słupska oraz Mieszczanin szlachcicem w interpretacji Trupy KOMEDIANTY i Baletu Dworskiego Cracovia Danza. Groteska pokazała również własną inscenizację Skąpca, wpisując się w festiwalowy dialog z klasyką europejskiej komedii i podkreślając znaczenie tradycji teatru molierowskiego w repertuarze współczesnych scen.

Groteska po raz kolejny uczestniczyła także w XII Międzynarodowym Festiwalu Teatru Ukraińskiego „Wschód-Zachód”, prezentując spektakl Okna w reżyserii Lecha Walickiego. Festiwal, łączący sztukę z Polski, Ukrainy i Łotwy, odbył się pod hasłem „Teatr ma być dziś takim, jakim społeczeństwo ma być jutro” i ukazał różnorodność współczesnego teatru od klasyki po eksperyment.

Szczególne miejsce w kalendarzu zajęła 24. Wielka Parada Smoków, która zgromadziła blisko 100 000 uczestników. To największe wydarzenie plenerowe organizowane przez Teatr Groteska od lat niezmiennie budzi ogromne zainteresowanie. Natomiast tegoroczne Małopolskie Królewskie Widowisko na Wiśle uświetniło obchody jubileuszu Tysiąclecia Królestwa Polskiego i koronacji Bolesława Chrobrego. Niedzielny barwny przemarsz smoków przez historyczne centrum Krakowa zamienił miasto w żywy, pulsujący teatr. Równolegle na bulwarach trwał Smoczy Piknik Rodzinny z warsztatami, pokazami i atrakcjami dla dzieci.

W ramach cyklu „Kod Mistrzów” odbyło się 8 spotkań, w których udział wzięło 1350 osób. Gośćmi Groteski byli m.in. Zbigniew Preisner i Grażyna Brodzińska. Nie zabrakło także spotkań wspomnieniowych z byłymi pracownikami i dyrektorami teatru w związku z obchodzonym w 2025 roku jubileuszem 80-lecia Teatru.

Teatr Groteska nie ograniczał się do własnych murów – dzięki projektowi „Groteska w drodze”, finansowanemu z programu „Kultura dostępna” aktorzy dotarli do dzieci z mniejszych miejscowości Małopolski i Podkarpacia. Spektakle Teatralne Abecadło oraz Karuzela wierszy były prezentowane w specjalnie zbudowanej scenografii, wprowadzając młodych widzów w świat poezji i teatru cieni.

„Teatralna Łąka na Wesołej” to letni, plenerowy projekt artystyczno-edukacyjny, który powstał z myślą o mieszkańcach Krakowa. Od czerwca do września 2025 roku, w wybrane weekendy realizowany jest bogaty program warsztatów, spektakli i działań twórczych. Celem projektu jest rozwijanie wrażliwości artystycznej i budowanie integracja lokalnej społeczności w nowo tworzonej przestrzeni kulturalnej miasta.

PLANY NA SEZON 2025/2026

Teatr nie tylko nie zwalnia tempa, ale nieustannie poszukuje nowych sposobów na to, jak mówić o sprawach ważnych – zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Przed nami kolejny sezon, który zwieńczy jubileusz 80-lecia Teatru. 20 września 2025 roku zobaczymy premierę spektaklu Tarabumba! Ale Cyrk..., nowej odsłony pierwszego przedstawienia Groteski z 1945 roku. Wydarzenie będzie hołdem dla bogatej historii teatru oraz zapowiedzią kolejnych inspirujących projektów.

Ponadto Teatr Groteska rozpoczyna nowy cykl – „Czytanki po zachodzie słońca”. To projekt, który – choć skierowany do najmłodszych – ma również wymiar międzypokoleniowy – zachęca dorosłych do wspólnego słuchania, przeżywania i odnajdywania w literaturze dziecięcej przestrzeni spokoju, bezpieczeństwa i czułości. Kontynuowana będzie także seria czytań performatywnych najnowszej i najciekawszej dramaturgii dla dzieci i młodzieży oraz spotkania w ramach cyklu Kod Mistrzów.

Apetyt na nowe wyzwania i twórcze działania wciąż rośnie – po stronie zarówno widzów, jak i zespołu teatru.